Gezonde bossen, bloeiende gemeenschappen, een duurzame planeet

Als we aan bossen denken, stellen we ons vaak uitgestrekte groene landschappen voor, rijk aan biodiversiteit en frisse lucht. Maar bossen zijn veel meer dan dat – ze vormen de basis voor voedselzekerheid, levensonderhoud en klimaatbestendigheid voor miljoenen mensen wereldwijd.

Het thema van de Internationale Dag van de Bossen 2025, “Bossen en Voedsel,” vestigt de aandacht op de diepe verbinding tussen bossen en de mondiale voedselketen. Met 10 miljoen hectare die jaarlijks verloren gaat, staat de balans tussen natuurbehoud en voedselproductie echter onder druk. Het vinden van oplossingen die bossen beschermen en tegelijkertijd gemeenschappen ondersteunen is niet langer optioneel – het is essentieel.

We spraken met Pippa Ganderton, ATPI Halo Directeur, om de vitale rol van bossen te onderzoeken en waarom hun behoud essentieel is voor zowel mens als planeet.

Bossen: een natuurlijke oplossing voor voedselzekerheid

Bossen zijn essentieel voor mondiale voedselzekerheid en bieden voeding, inkomen en ecosysteemdiensten die 1,6 miljard mensen wereldwijd ondersteunen. Toch blijft landbouwuitbreiding de belangrijkste oorzaak van ontbossing, wat zowel de voedselproductie als de biodiversiteit bedreigt.

“De link tussen bossen en voedselzekerheid is onmiskenbaar – bossen vormen de basis voor duurzame landbouw, van het verrijken van de bodem en het reguleren van waterkringlopen tot het ondersteunen van bestuivers die essentieel zijn voor de gewasproductie.”

Agrobosbouw, een systeem dat bomen integreert in landbouwlandschappen, komt naar voren als een belangrijke oplossing. Het stelt gemeenschappen in staat om de gewasopbrengsten te verhogen terwijl de biodiversiteit en klimaatstabiliteit die bossen bieden, behouden blijven.

In Zambia laat het Luangwa Community Forests Project, ondersteund door ATPI Halo, zien hoe het beschermen van bossen ook de voedselzekerheid kan verbeteren. Door lokale boeren te ondersteunen met duurzame landgebruikspraktijken, vermindert het project ontbossing terwijl het zorgt voor landbouwproductiviteit op lange termijn.

“Via koolstoffinanciering kunnen we natuurbehoud stimuleren en tegelijkertijd zorgen dat lokale gemeenschappen toegang hebben tot duurzame landbouwpraktijken. Investeren in bossen is investeren in voedselzekerheid op lange termijn.”

De klimaat-ontbossing-voedsel nexus

De delicate relatie tussen bossen, klimaat en voedselzekerheid wordt steeds duidelijker naarmate ontbossing versnelt. Wanneer ze worden gekapt, verdwijnt hun vermogen om temperaturen te stabiliseren, koolstof op te slaan en regenval te reguleren – wat leidt tot onvoorspelbare groeiseizoenen, bodemdegradatie en voedseltekorten.

“Het beschermen van bossen gaat over meer dan alleen koolstofopslag – het gaat om het stabiliseren van lokale klimaten, het beschermen van biodiversiteit en het waarborgen dat gemeenschappen duurzaam voedsel kunnen blijven verbouwen.”

Het Ntakata REDD+ Project in Tanzania laat zien hoe natuurbehoudsinspanningen deze uitdaging kunnen aanpakken. Door samen te werken met inheemse gemeenschappen, voorkomt het project ontbossing en biedt het alternatieve inkomstenbronnen, waardoor de afhankelijkheid van landontginning voor landbouw vermindert.

Ontbossingsstatistieken onderstrepen de urgentie van actie:

• Jaarlijks gaat 10 miljoen hectare verloren – equivalent aan de grootte van IJsland.
• Ze absorberen jaarlijks bijna 7,6 miljard ton CO₂, wat ze cruciaal maakt voor klimaatstabiliteit.
• 80% van de mondiale ontbossing is gekoppeld aan landbouwuitbreiding.

“Naarmate bedrijven en gemeenschappen te maken krijgen met toenemende klimaatuitdagingen, wordt investeren in natuurgebaseerde oplossingen een essentiële strategie – niet alleen voor koolstofreductie, maar ook voor voedselzekerheid en veerkracht op lange termijn.”

ATPI Halo’s toewijding aan bosbehoud

Bij ATPI geloven wij dat bedrijven de kracht hebben om echte milieu-impact te realiseren. Via ATPI Halo ondersteunen wij natuurbehoudprojecten die verder gaan dan emissiereductie, en helpen we bossen te beschermen en gemeenschappen te versterken.

“Investeren in natuurgebaseerde projecten met hoge integriteit helpt niet alleen bij het tegengaan van klimaatverandering, maar ondersteunt ook mondiale voedselsystemen door het behoud van vruchtbare grond en schone waterbronnen.”

Belangrijke door ATPI ondersteunde projecten:

• Ntakata REDD+ (Tanzania) – Bescherming van bossen in samenwerking met inheemse gemeenschappen.
• Luangwa Community Forests (Zambia) – Verbetering van lokale voedselzekerheid met behoud van wildlife.
• Qianbei Bebossing (China) – Grootschalige herbebossing voor klimaatbestendigheid.
• Efficiënte Kooktoestellen (Nepal & Kenia) – Vermindering van de afhankelijkheid van brandhout, afname van ontbossing.

“Samenwerking tussen bedrijven en gemeenschappen is essentieel voor het opschalen van oplossingen die zowel mens als planeet ten goede komen. Door natuurbehoud te integreren in bedrijfsstrategieën, kunnen we ervoor zorgen dat bossen ecosystemen en economieën blijven ondersteunen.”

Waarom het bedrijfsleven het voortouw moet nemen

Bossen zijn niet alleen een milieukwestie – het is een economische en sociale kwestie. Bedrijven hebben een unieke kans om hun toewijding aan mens en planeet te tonen door te investeren in natuurbehoudsinspanningen die echte impact genereren.

• Ondersteun natuurbehoudprojecten met grote impact die zowel koolstofopslag als voedselzekerheid prioriteren.
• Werk samen met organisaties die natuurgebaseerde oplossingen stimuleren om ervoor te zorgen dat duurzaamheidsstrategieën concrete voordelen opleveren.
• Integreer bospositive beleid in duurzaamheidskaders om meetbare impact te realiseren.

“Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om bosbehoud te integreren in hun duurzaamheidsstrategieën. Het beschermen van bossen gaat niet alleen om het verminderen van CO₂-voetafdrukken – het gaat erom dat toekomstige generaties toegang hebben tot voedsel, levensonderhoud en een stabiel klimaat.”

ATPI Halo zet zich in om bedrijven te helpen bij het navigeren van zowel duurzame reis- en evenementenprogramma’s als koolstofcompensatie, waarbij elke reis bijdraagt aan een groenere planeet.